Bitwa nad Bzurą (9-22 września 1939 r.). Przyczynek do historii kampanii

Manuskrypt „Bitwa nad Bzurą” pisałem w niemieckich obozach jeńców wojennych w Hohnstein i Königstein, na jesieni i zimie 1939-1940 r. Ze względu na cenzurę niemiecką opuszczałem niektóre zdania i rozdziały, notując je oddzielnie i ukrywając. Odpis pełnego manuskryptu posłałem drogą nielegalną do Warszawy, gdzie zaginął po spaleniu Politechniki w powstaniu warszawskim. Egzemplarz cenzurowany przez niemieckie władze obozowe został mi wydany z adnotacją: „Manuskrypt nie może być wysłany do Warszawy, natomiast może być zabrany przez autora po wyjściu z niewoli”.
Po wyjściu z niewoli w lecie 1945 r. uzupełniłem ten manuskrypt, dołączając opuszczone zdania i rozdziały. Wyjaśnienia sytuacyjne, które uzyskałem po spotkaniu się z poszczególnymi uczestnikami bitwy, są zaznaczone w tekście. To samo dotyczy wydarzeń, które nie były mi znane ówcześnie, a o których dowiedziałem się z dokumentów urzędowych Komisji Historycznej w Londynie oraz z publikacji.