Na stycznej. Idea zjednoczenia Kościołów w rosyjskiej myślifilozoficzno-religijnej i społecznej

Dorota Jewdokimow nie poprzestaje na zwykłym opisie porządkującym rozmaite reakcje Rosjan na podział Kościoła chrześcijańskiego na zachodni i wschodni, katolicki i prawosławny, rzymski i grecki. Stawia sobie ambitniejsze cele, a mianowicie zamierza zbudować pewne „modele idealne" pojawiających się w myśli rosyjskiej sposobów ponownego zjednoczenia Kościoła, które to modele dają się wyprowadzić z pewnej ponadczasowej matrycy, mającej charakter logicznych możliwości. [...] zastanawia się także nad sposobem istnienia tych wyróżnionych modeli w historii. Czy ich pojawianie się i dalszy byt ma charakter kumulatywny (współistnieją one w „wielkim czasie" historii), czy też przypomina następstwo paradygmatów w nauce, kiedy to nowy paradygmat niejako znosi, kasuje poprzednie? Autorka skłaniałaby się raczej ku pierwszemu rozwiązaniu. Za nim przemawiałyby także ustawicznie ponawiane próby reaktywacji starych modeli ideowych w rodzaju Świętej Rusi, [...] doktryny „Moskwa - Trzeci Rzym" czy nawet triady hr. Siergieja Uwarowa w dzisiejszym dyskursie rosyjskim.

Prof. dr hab. Bogusław Żyłko