Ochrona i konserwacja zabytkow Szczecina po 1945 roku

Przedmiotem pracy jest przede wszystkim kompleksowa analiza procesów, jakie to­warzyszyły działaniom konserwatorskim obejmującym ochronę i opiekę nad za­bytkami w powojennym, ponadsiedemdziesięcioletnim okresie dziejów Szczecina. Oznacza to podjęcie problematyki związanej z materialnym dziedzictwem kulturo­wym miasta, jakie ocalało ze zniszczeń wojennych, w aspekcie tendencji i rozwią­zań, które towarzyszyły działaniom władz i służb konserwatorskich związanym z od­budową zarówno historycznego układu przestrzennego miasta, jak i jego zabytków. Główna kwestia poruszona w niniejszej publikacji dotyczy uwarunkowań, które miały wpływ na podjęty proces i sposób odbudowy Szczecina i jego zabytków oraz ja­kie to spowodowało konsekwencje dla zachowania i utrwalenia substancji zabytko­wej miasta. Dla znalezienia odpowiedzi istotne było określenie, czy w pierwszych la­tach powojennych w pełni zostały zdefiniowane i rozpoznane zabytki Szczecina sta­nowiące jego materialne dziedzictwo kulturowe, czy na podstawie dostępnego ma­teriału ikonograficznego oraz zachowanych reliktów zabytkowych budowli odnale­ziono jego wszystkie elementy. A w rezultacie także pokazanie, na ile ocalały walory zabytkowe zachowanych po wojnie budowli i układów przestrzennych tworzących w 1945 r. historyczne miasto pomimo dokonanych zniszczeń.

                                                                                                                     Ze wstępu

Rozdział I. Historyczna zabudowa Szczecina zachowana po 1945 roku

Odkrywanie wczesnośredniowiecznego miasta

Szczecińska architektura gotycka częścią europejskiego szlaku

Miasto nowożytne – rozwój czy stagnacja?

Nowoczesny układ przestrzenny pogodzony z sentymentem do tradycji

Wielkomiejski rozwój Szczecina i nowe trendy artystyczne

Dzielnice willowe ucieczką z miasta

Tereny zielone w mieście

Rozwój przemysłu i zmiana standardów zabudowy mieszkaniowej

Rozdział II. Obraz zniszczeń

Stare Miasto

Budowle sakralne, nekropolie, tereny zielone

Układ urbanistyczny miasta z przełomu XIX i XX wieku

Architektura przemysłowa i mieszkalna dzielnic poza Śródmieściem

Rozdział III. Wokół priorytetów i uwarunkowań w procesie odbudowy miasta

w latach 1945–1959

Pierwsze lata w powojennym Szczecinie

Utworzenie służby konserwatorskiej i powstanie specjalistycznych placówek naukowych

Zabytki Szczecina w procesie kształtowania tożsamości powojennych mieszkańców miasta

Analiza procesu odbudowy Starego Miasta

Rozdział IV. Polityka władz a odbudowa zabytkowych dominant Starego Miasta

w latach 1960–1990

Koncepcje odbudowy kościoła św. Jakuba Apostoła Starszego

Pozostałe zabytki sakralne

Zamek książęcy oraz Ratusz Staromiejski

Rozdział V. Ochrona dóbr kultury po 1990 roku jako zadanie własnej administracji

samorządowej

Powstanie Zespołu ds. Renowacji Miasta

Zabudowa Podzamcza realizowanym marzeniem o szczecińskiej starówce

Renowacja zabytków próbą powrotu do dawnej świetności

Projekty unijne a odbudowa zabytków Szczecina

Rozdział VI. Skutki reformy administracyjnej państwa dla ochrony dóbr kultury

prowadzonej w ramach zadań samorządu gminnego

Utworzenie samorządowej służby konserwatorskiej w Szczecinie

Ochrona dóbr kultury jako istotny element strategii polityki kulturalnej Miasta

Zakończenie

Bibliografia

Wykaz skrótów

Zestawienie polskich i niemieckich nazw ulic, alei i placów występujących w publikacji

Indeks nazwisk

Spis ilustracji

Aneksy

Zusammenfassung

Summary